Trong quản lý dự án, Agile và Waterfall là hai phương pháp phổ biến nhất. Tuy nhiên, chúng khác nhau về cách thức triển khai và ưu nhược điểm. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá những điểm khác biệt quan trọng giữa hai phương pháp này cùng với những lợi ích và nhược điểm của chúng.
Waterfall
Waterfall là một phương pháp quản lý dự án phần mềm theo kiểu dòng chảy, lần lượt từng bước một, đến khi hoàn thành dự án. Quá trình phát triển dự án theo phương pháp này được chia thành nhiều giai đoạn, mỗi giai đoạn sẽ hoàn thành trước khi bước vào giai đoạn tiếp theo. Phương pháp Waterfall yêu cầu phải có kế hoạch chi tiết, được chuẩn bị trước khi bắt đầu triển khai.
Mô hình Waterfall được thể hiện bởi một dãy các giai đoạn phát triển phần mềm tuần tự, bao gồm:
- Phân tích yêu cầu
- Thiết kế hệ thống
- Lập kế hoạch
- Phát triển mã nguồn
- Kiểm thử
- Triển khai
- Bảo trì
Dưới đây là một ví dụ về phương pháp quản lý dự án Waterfall:
Giả sử bạn đang phát triển một ứng dụng mới cho một công ty. Quá trình phát triển sẽ bao gồm các giai đoạn sau đây:
- Phân tích yêu cầu: Tại giai đoạn này, bạn sẽ tiến hành thu thập và phân tích yêu cầu của khách hàng, xác định chức năng, tính năng và mục tiêu của ứng dụng.
- Thiết kế: Sau khi hoàn thành phân tích yêu cầu, bạn sẽ thiết kế kiến trúc và các yếu tố giao diện người dùng của ứng dụng.
- Phát triển: Tại giai đoạn này, bạn sẽ phát triển mã nguồn và tạo ra các tính năng của ứng dụng.
- Kiểm thử: Sau khi hoàn thành phát triển, bạn sẽ tiến hành kiểm thử để đảm bảo rằng tất cả các tính năng của ứng dụng đều hoạt động chính xác.
- Triển khai và bảo trì: Sau khi hoàn thành kiểm thử và sửa lỗi, ứng dụng sẽ được triển khai và tiếp tục được bảo trì để đảm bảo hoạt động ổn định.
Với phương pháp Waterfall, mỗi giai đoạn sẽ được thực hiện tuần tự và không quay lại giai đoạn trước khi giai đoạn đó hoàn thành. Ví dụ, nếu phát triển phần mềm đã hoàn thành và bạn phát hiện ra lỗi trong giai đoạn kiểm thử, bạn phải trở lại giai đoạn phát triển và sửa lỗi trước khi tiếp tục với giai đoạn kiểm thử.
Agile
Agile là một phương pháp phát triển phần mềm linh hoạt và tập trung vào việc tạo ra giá trị cho khách hàng nhanh chóng. Quá trình phát triển dự án theo phương pháp này được chia thành các đợt phát triển ngắn, độc lập với nhau và được phân phối cho các nhóm nhỏ. Agile còn có sự linh hoạt để thay đổi yêu cầu phần mềm trong suốt quá trình phát triển.
Mô hình Agile được thể hiện bằng việc sử dụng các vòng lặp ngắn để phát triển phần mềm, bao gồm các giai đoạn như:
- Lên kế hoạch (Plan)
- Phát triển (Develop)
- Kiểm tra (Test)
- Đánh giá (Review)
- Phát hành (Launch).
Dưới đây là một ví dụ về phương pháp Agile:
Giả sử bạn đang phát triển một ứng dụng di động cho một công ty. Thay vì tiến hành tất cả các giai đoạn phát triển theo kiểu Waterfall, bạn sử dụng phương pháp Agile để phát triển ứng dụng. Quá trình phát triển sẽ bao gồm các giai đoạn như sau:
- Lập kế hoạch và phân tích yêu cầu: Tại giai đoạn này, bạn sẽ tiến hành lập kế hoạch cho dự án và thu thập yêu cầu từ khách hàng. Tuy nhiên, thay vì phân tích tất cả các yêu cầu chi tiết từ đầu, bạn chỉ tập trung vào những yêu cầu quan trọng nhất để bắt đầu phát triển.
- Phát triển sprint đầu tiên: Tại giai đoạn này, bạn sẽ tiến hành phát triển ứng dụng trong một khoảng thời gian ngắn (thường là 2 đến 4 tuần) gọi là sprint. Sprint đầu tiên sẽ tập trung vào những tính năng quan trọng nhất của ứng dụng và chỉ cần đạt được mức độ hoàn thành tối thiểu.
- Kiểm tra và đánh giá: Sau khi hoàn thành sprint đầu tiên, bạn sẽ tiến hành kiểm tra và đánh giá kết quả phát triển. Nếu có lỗi hoặc vấn đề gì, bạn sẽ sửa chúng và tiếp tục phát triển ở các sprint tiếp theo.
- Phát triển tiếp theo: Sau khi hoàn thành sprint đầu tiên, bạn sẽ tiến hành các sprint tiếp theo để phát triển các tính năng khác của ứng dụng. Trong quá trình này, bạn có thể thêm hoặc bớt tính năng tùy theo nhu cầu của khách hàng.
- Kiểm tra và đánh giá tiếp theo: Sau mỗi sprint, bạn sẽ tiến hành kiểm tra và đánh giá kết quả phát triển để sửa lỗi và cải thiện kế hoạch phát triển của sprint tiếp theo.
Với phương pháp Agile, quá trình phát triển sẽ diễn ra theo các sprint ngắn hạn và linh hoạt hơn so với phương pháp Waterfall. Các yêu cầu của khách hàng có thể được thay đổi trong suốt quá trình phát triển và sẽ được tích hợp vào các sprint tiếp theo
Sự khác nhau giữa Agile & Waterfall
- Waterfall được thực hiện theo mô hình dòng chảy, trong đó các giai đoạn được thực hiện tuần tự, trong khi Agile được thực hiện theo các đợt phát triển ngắn, độc lập với nhau.
- Trong phương pháp Waterfall, chỉ có thể thay đổi yêu cầu phần mềm ở giai đoạn đầu tiên. Trong Agile, yêu cầu phần mềm có thể được thay đổi trong suốt quá trình phát triển.
- Waterfall thường được sử dụng cho các dự án lớn và phức tạp, trong khi Agile được sử dụng cho các dự án nhỏ và đơn giản hơn.
- Waterfall yêu cầu kế hoạch chi tiết được chuẩn bị trước khi bắt đầu triển khai, trong khi Agile tập trung vào việc phát triển phần mềm theo từng đợt và thích ứng với thay đổi.